|
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Podstawa prawna
Ustawa Prawo Oświatowe o systemie oświaty z dnia 16 grudnia 2016 r. (Dz. U. 2017 r., poz. 59 z późniejszymi zmianami).
- Wstęp
W związku z ogromnym postępem technologicznym, rozwojem gospodarczym pojawił się problem dostosowania wiedzy, umiejętności, kwalifikacji społeczeństwa do wymagań rynku pracy. Należy podejmować odpowiednie działania w celu redukcji tego problemu.
Światowe standardy gwarantują uczniom dostępność i powszechność usług doradczych na terenie szkoły. Również przepisy w polskim prawie oświatowym zobowiązują placówki oświatowe do przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia.
Argumentując konieczność tworzenia wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego należy wskazać na:
- potrzebę usytuowania blisko ucznia profesjonalnej pomocy, zwiększającej trafność jego decyzji edukacyjnych i zawodowych, minimalizującej koszty psychiczne wynikające z niewłaściwych wyborów i koszty materialne związane z dojazdem do placówek specjalistycznych,
- zagwarantowanie systematycznego oddziaływania na uczniów w ramach planowanych działań realizowanych metodami aktywnymi,
- możliwość udzielania uczniom pomocy w wyborze i selekcji informacji dotyczących edukacji i rynku pracy, zgodnie z planowanym przez nich kierunkiem rozwoju zawodowego,
- możliwość działań w zakresie planowania wspólnie z uczniem jego kariery zawodowej,
- obniżenie społecznych kosztów kształcenia dzięki poprawie trafności wyborów na kolejnych etapach edukacji,
- dostosowanie rozwiązań polskich do standardów pozostałych krajów UE.
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego, stwarza uczniowi możliwość zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do odnalezienia swojego miejsca na drodze kariery zawodowej - poznania siebie i własnych predyspozycji zawodowych, zasad rządzących rynkiem pracy i edukacji, uzyskania informacji o lokalnym rynku pracy oraz zaplanowania własnej kariery szkolnej i zawodowej.
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego skierowany jest przede wszystkim do uczniów, rodziców i wszystkich pracowników ZSOFiK nr 22.
Obejmuje wszystkie działania wychowawcze szkoły, rodziców i innych osób, grup i instytucji mające na celu przygotowanie młodzieży do podejmowania decyzji edukacyjno-zawodowych oraz planowania kariery zawodowej. Proces edukacji realizowany w sytuacjach wychowawczych służy kształtowaniu aspiracji życiowych ucznia, kształtuje samoocenę możliwości intelektualnych, zainteresowań, zdolności, cech charakteru. Obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami (Radą Pedagogiczną). Ma charakter planowych działań.
- Cele doradztwa zawodowego
- Cele ogólne
- Wewnątrzszkolny system doradztwa ma na celu:
- Zwiększanie świadomości własnych zdolności i predyspozycji
- Rozwijanie zainteresowań zawodowych Kształtowanie aktywnej, przedsiębiorczej postawy wobec rynku pracy
- Przybliżanie zawodów i specjalności związanych z określoną dziedziną
- Przygotowanie do roli pracownika. Kształtowanie cech osobowości istotnych dla funkcjonowania w roli pracownika, bez względu na profesję: punktualność, sumienność, ugodowość
- Kształtowanie gotowości do zmiany
- Gromadzenie informacji o szkołach policealnych i wyższych oraz innych jednostkach szkolących;
- Gromadzenie informacji o zawodach;
- Gromadzenie informacji o rynku pracy;szkolenia o metodach poszukiwania pracy;
- Pomoc psychologiczną w określaniu własnych predyspozycji zawodowych;
- Prowadzenie zajęć z zakresu: komunikacji interpersonalnej, profilaktyki antystresowej, technik negocjacji, sposobów motywowania do pracy, asertywności;
- Kształtowanie umiejętności gromadzenia dokumentacji przydatnej na rynku pracy.
- Treści programu i cele szczegółowe.
- poznanie samego siebie
Treści:
- Moje mocne i słabe strony
- Zainteresowania i predyspozycje zawodowe
- Asertywność
- Umiejętność komunikacji
- Radzenie sobie ze stresem
Cele szczegółowe:
- Uczeń potrafi określić swoje mocne i słabe strony
- Uczeń potrafi określić swoje zainteresowania, uzdolnienia i predyspozycje zawodowe
- Uczeń potrafi zdiagnozować swoje zapotrzebowanie na informacje edukacyjne i zawodowe
- Uczeń wyjaśnia i charakteryzuje postawę asertywną, agresywną i uległą
- Uczeń zna zasady skutecznej komunikacji i bariery, które ją ograniczają
- Uczeń zna źródła stresu i potrafi sobie z nim radzić.
- Rynek pracy i świat zawodów
Treści:
- Klasyfikacja zawodów i ich charakterystyka
- Zawody przyszłości, zawody nowe i deficytowe
- Charakterystyka rynku pracy
- Kształtowanie postaw przedsiębiorczych
- Podejmowanie działalności gospodarczej
- Źródła pozyskiwania informacji o rynku pracy
- Dokumenty aplikacyjne
- Autoprezentacja
- Rozmowa kwalifikacyjna
- Formy zatrudnienia
- Prawa i obowiązki pracownika
- Mobilność zawodowa
- Bezrobocie
- Instytucje rynku pracy
Cele szczegółowe:
- Uczeń zna podstawowy podział zawodów
- Uczeń wymienia zawody przyszłości, zawody deficytowe i te, które od nie-dawna funkcjonują na polskim rynku pracy
- Uczeń zna wymagania, środowisko pracy i czynności interesujących go za-wodów
- Uczeń wie, jak ma zaplanować swoją drogę
- Uczeń orientuje się w szansach zatrudnienia na lokalnym rynku pracy
- Uczeń przedstawia cechy, którymi charakteryzuje się osoba przedsiębiorcza
- Uczeń wymienia i opisuje formy prawno – organizacyjne podejmowania działalności gospodarczej
- Uczeń zna nowoczesne sposoby selekcji i rekrutacji pracowników
- Uczeń potrafi napisać cv i list motywacyjny
- Uczeń potrafi przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej
- Uczeń potrafi dokonać autoprezentacji
- Uczeń zna różne rodzaje umów o pracę i różne formy zatrudnienia
- Uczeń zna prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy
- Uczeń zna sposoby radzenia sobie ze zmianami, rozwija umiejętności po-zwalające na adaptację do zmieniających się warunków
- Uczeń wie jak radzić sobie z sytuacją bezrobocia
- Uczeń zna instytucje wspierające młodzież w podejmowaniu decyzji zawodowych
- Planowanie kariery zawodowej.
Treści:
- Możliwości wyboru drogi zawodowej i edukacyjnej po ukończeniu szkoły średniej
- Czynniki planowania kariery edukacyjno - zawodowej
- Tworzenie Indywidualnych Planów Działania
- Kierunki studiów
- Kursy kwalifikacyjne
Cele szczegółowe:
- Uczeń poszukuje indywidualnego rozwiązania edukacyjnego i zawodowego
- Uczeń zna czynniki potrzebne do planowania kariery edukacyjno - zawodo-wej
- Uczeń potrafi opracować swój własny plan kariery zawodowej Uczeń
- Uczeń rozumie potrzebę dalszego kształcenia, kształcenia ustawicznego
- Uczeń posiada informacje o zakresie kształcenia szkolnictwa wyższego
- Uczeń potrafi korzystać z źródeł informacji dotyczących dalszego kształcenia
- Założenia
Orientacja zawodowa jest ważnym zadaniem wychowawczym szkoły i jest zawarta w Statucie Szkoły.
Adresatami wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego są: uczniowie, rodzice, nauczyciele, środowisko lokalne. Obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami, ma charakter planowanych działań.
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego współrealizują:
- pedagog szkolny w ramach godzin wychowawczych i zastępstw (zajęcia grupowe) oraz rozmów doradczych (zajęcia indywidualne) - zajęcia dotyczą m.in.: świadomego wyboru zawodu, technik uczenia się.
- biblioteka szkolna - uczniowie mają możliwość korzystania z Multimedialnego Centrum Informacji oraz zasobów biblioteki,
- wychowawcy klas prowadząc zajęcia związane z przygotowaniem młodzieży do podejmowania decyzji edukacyjno-zawodowych oraz planowania kariery zawodowej w ramach godzin wychowawczych oraz rozmów indywidualnych, realizując plan wychowawczy klasy,
- nauczyciele opiekunowie kółek zainteresowań prowadząc zajęcia rozwijające zainteresowania i pasje uczniów,
- opiekunowie samorządu szkolnego zapewniając warunki organizacyjne dla samorządowej działalności młodzieży, udzielając pomocy w realizacji zadań samorządu,
- wszyscy nauczyciele w ramach poszczególnych przedmiotów realizując podstawę programową i program nauczania.
- przedstawiciele instytucji zajmujących się doradztwem zawodowym ,PPP, HP, uczelni, UP, OHP, przedsiębiorcami
- Metody, formy pracy i narzędzia pracy.
- Formy adresowane do uczniów:
- Zajęcia warsztatowe,
- Zajęcia lekcyjne poświęcone tematyce edukacyjno – zawodowej,
- Rozmowy doradcze,
- Projekcje filmów o zawodach,
- Wycieczki zawodoznawcze
- Spotkania z przedstawicielami wyższych uczelni i przedstawicielami różnych zawodów,
- Udział w Targach Edukacyjnych Szkół,
- Praktyki zawodowe,
- Praca z Internetem,
- Praca z informatorami o zawodach i wyższych uczelniach,
- Korzystanie z programów komputerowych związanych z poradnictwem zawodo-wym,
- Udostępnianie literatury z zakresu orientacji zawodowej i poradnictwa zawodowego.
- Spotkania z absolwentami szkoły – losy absolwentów, ich kariera zawodowa
- Formy adresowane do rodziców:
- Zapoznanie rodziców z programem doradztwa zawodowego w szkole., działalno-ścią szkolnego koordynatora ds. doradztwa zawodowego,
- Udostępnianie informatorów szkół wyższych i literatury z zakresu poradnictwa za-wodowego,
- Indywidualne rozmowy z pedagogiem, koordynatorem ds. doradztwa edukacyjno – zawodowego, doradcą zawodowym z PPP,
- Wykorzystanie doświadczeń rodziców w zakresie mobilności zawodowej.
- Organizacja spotkań na zebraniach z przedstawicielami Urzędu pracy, doradcą za-wodowym,
- Przekazywanie na bieżąco informacji dotyczących kierunków studiów, zawodów przyszłości, targów edukacyjnych .
- Narzędzia pracy:
- filmy o zawodach,
- informatory o zawodach i kierunkach kształcenia, typach szkół i uczelni wyższych,
- testy do badań indywidualnych i grupowych, kwestionariusze zainteresowań i uzdolnień,
- wzory CV i listów motywacyjnych,
- materiały informacyjne, foldery reklamujące szkoły i uczelnie, poradniki, książki z zakresu poradnictwa i planowania kariery zawodowej,
- filmy instruktażowe, np. Autoprezentacja, Rozmowa kwalifikacyjna,
- multimedialne programy komputerowe, np. Piramida Kariery, Mocne i słabe strony, Predyspozycje zawodowe
- Korzyści wynikające z funkcjonowania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego
Dla indywidualnych odbiorców:
- Ułatwienie uczniom, nauczycielom oraz rodzicom dostępu do informacji edukacyjnej i zawodowej,
- poszerzenie edukacyjnych i zawodowych perspektyw uczniów,
- podejmowanie świadomych, trafniejszych decyzji edukacyjnych i zawodowych,
- ułatwienie wejścia na rynek pracy dzięki poznaniu procedur pozyskiwania i utrzymywania pracy,
- uświadomienie konieczności i możliwości zmian w zaplanowanej karierze zawodowej,
- zapobieganie niepowodzeniom szkolnym, zniechęceniu, porzucaniu szkoły, a później pracy jako konsekwencji nieprawidłowych wyborów.
Dla szkoły:
- realizowanie zobowiązań wynikających z zapisów zawartych w statucie szkoły,
- zapewnienie ciągłości działań orientacyjno-doradczych szkoły i koordynacji zadań wynikających z programu wychowawczego szkoły,
- utworzenie na terenie szkoły bazy informacji edukacyjnej i zawodowej oraz zapewnienie jej systematycznej aktualizacji.
Dla innych podmiotów edukacyjnych:
- uzyskanie przepływu informacji zawodowej sprzyjającego trafnym wyborom uczniów i korzystnie wpływającego na dostosowanie programów nauczania do wymogów rynku pracy,
- stabilizacja kadry podejmującej działania z zakresu orientacji zawodowej na terenie szkoły.
Dla państwa i władz lokalnych:
- zwiększenie świadomości społecznej dotyczącej konieczności racjonalnego planowania rozwoju zawodowego przez jednostki,
- podejmowania właściwych decyzji, aktywnie przeciwdziałających bezrobociu,
- zapewnienie powszechności i dostępności usług doradczych zalecanych prze Komisję Unii Europejskiej.
Dla pracodawców:
- zwiększenie szans znalezienia odpowiednio przygotowanych kandydatów, świadomych oczekiwań rynku pracy.
- Plan pracy wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego.
Lp. |
Zadania |
Realizator |
Termin |
Uwagi |
1. |
Gromadzenie bazy informacyjnej o rynku pracy i zawodach (informatory, teczki zawodów, baza multimedialna, literatura nt. doradztwa zawodowego i rynku pracy) |
Koordynator, pedagog szkolny |
cały rok |
Biblioteka szkolna, sala do podstaw przedsiębiorczości, gablota na korytarzu Strona internetowa szkoły |
2. |
Prowadzenie tablicy ogłoszeń nt. „Informacje z rynku pracy i ze świata zawodów”, gromadzenie aktualnych ofert pracy |
Koordynator |
cały rok |
Gablota strona internetowa szkoły |
3. |
Przeprowadzenie lekcji wychowawczych z zakresu preorientacji zawodowej przewidziane w programie wychowawczym szkoły |
Pedagog szkolny, koordynator doradztwa, wychowawcy |
cały rok |
Wykorzystanie scenariuszy zajęć WSDZ |
4. |
Przeprowadzenie lekcji dotyczących rynku pracy i planowania kariery zawodowej na zajęciach z podstaw przedsiębiorczości, geografii, wos |
Nauczyciele podstaw przedsiębiorczości, geografii, wos, języka polskiego |
cały rok |
Scenariusze zajęć |
5. |
Przeprowadzenie lekcji dotyczących lokalnego rynku pracy i planowania indywidualnej kariery |
Koordynator |
cały rok |
Warsztaty –uczelnie, PPP, UP, OHP |
6. |
Prowadzenie indywidualnych konsultacji z uczniami i rodzicami |
Doradca zawodowy , pedagog szkolny, wychowawcy |
cały rok |
Współpraca PPP |
7. |
Nawiązanie współpracy z OHP, PPP, UP, firmami, praktyki zawodowe, przedsiębiorcami |
Dyrekcja, koordynator |
cały rok |
|
8. |
Wycieczki klas maturalnych:
Targi Edukacyjne Szkół Wyższych w Warszawie
Dni Otwarte wyższych uczelni |
Koordynator,
Wychowawcy klas |
cały rok |
|
9. |
Udział uczniów w warsztatach z doradztwa zawodowego organizowanych przez wyższe uczelnie, OHP |
Koordynator, pedagog |
cały rok |
Uczelnie, PPP |
10. |
Udział uczniów w konkursach, prelekcjach pozaszkolnych rozwijających zainteresowania |
Nauczyciele przedmiotów zawodowych, wychowawcy klas |
cały rok |
|
11. |
Przekazywanie informacji o zastosowaniu i przydatności danych treści nauczania w różnych dziedzinach życia (informacje pomocne w wyborze kierunków studiów) |
Nauczyciele przedmiotów |
cały rok |
|
12. |
Monitorowanie losów absolwentów ZSOFiK nr 22 organizowanie spotkań z uczniami |
Koordynator, wychowawcy klas |
cały rok |
Pogadanki, ankieta |
13. |
Czynniki wyboru szkoły ponadgimnazjalnej , źródła informacji o szkole |
Zespół ds. doradztwa zawodowego |
wrzesień |
Przeprowadzenie ankiety w klasach pierwszych |
14. |
Edukacja rodziców (porady, prelekcje, konsultacje) |
Dyrekcja , pedagog, koordynator |
cały rok |
We współpracy z PPP, UP |
15. |
Systematyczne wzbogacanie kompetencji zawodowych poprzez udział w zewnętrznych formach doskonalenia oraz samokształcenie |
Koordynator, nauczyciele, pedagog |
cały rok |
WCIES,
KOWEZiU |
REALIZACJA TREŚCI PROGRAMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W KONTEKŚCIE REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ I PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY:
Tematyka |
Realizacja treści w ramach zajęć: |
Uwagi |
Moje mocne i słabe strony |
Podstawy przedsiębiorczości |
Klasy pierwsze |
Zainteresowania i predyspozycje zawodowe |
Godzina wychowawcza dodatkowe zajęcia, zajęcia warsztatowe -OHP, uczelnie, poradnie |
Klasy pierwsze |
Asertywność |
Podstawy przedsiębiorczości, godz. wychowawcze |
Klasy pierwsze |
Umiejętność komunikacji |
Podstawy przedsiębiorczości, godziny wychowawcze
Język polski, język angielski zawodowy |
Klasy pierwsze |
Radzenie sobie ze stresem |
Godzina wychowawcza, warsztaty- uczelnie |
Klasy pierwsze i czwarte |
Klasyfikacja zawodów i ich charakterystyka |
Godzina wychowawcza, przedmioty zawodowe |
Klasy drugie |
Zawody przyszłości, nowe i deficytowe |
Godzina wychowawcza, zajęcia z koordynatorem, lekcje przedmiotowe |
Klasy drugie |
Charakterystyka lokalnego rynku pracy |
Zajęcia z koordynatorem, przedmioty zawodowe |
Klasy drugie |
Kształtowanie postaw przedsiębiorczych |
Podstawy przedsiębiorczości |
Klasy drugie |
Efektywne gospodarowanie czasem |
Godziny wychowawcze |
Klasy drugie |
Podejmowanie działalności gospodarczej |
Podstawy przedsiębiorczości |
Klasy drugie |
Poszukiwanie pracy (proces selekcji i rekrutacji) |
Godzina wychowawcza
OHP |
Klasy trzecie |
Dokumenty związane z przyjmowaniem do pracy |
Zarządzanie salonem fryzjerskim; zakładem odzieżowym
Dodatkowe zajęcia |
Klasy trzecie i czwarte |
Rozmowa kwalifikacyjna |
Zarządzanie salonem fryzjerskim; zakładem odzieżowym
Godzina wychowawcza |
Klasy trzecie |
Formy zatrudnienia |
Zarządzanie salonem fryzjerskim; zakładem odzieżowym |
Klasy trzecie |
Prawa i obowiązki pracownika |
Zarządzanie salonem fryzjerskim; zakładem odzieżowym
godziny wychowawcze
wiedza o społeczeństwie |
Klasy trzecie |
Mobilność zawodowa |
Zarządzanie salonem fryzjerskim; zakładem odzieżowym, wiedza o społeczeństwie, geografia |
Klasy trzecie |
Bezrobocie |
Zarządzanie salonem fryzjerskim; zakładem odzieżowym,
warsztaty UP, geografia |
Klasy czwarte |
Instytucje rynku pracy |
Zarządzanie salonem fryzjerskim; zakładem odzieżowym, godziny wychowawcze |
Klasy trzecie i czwarte |
Możliwości wyboru drogi zawodowej i edukacyjnej po ukończeniu szkoły średniej |
Zajęcia z koordynatorem
Warsztaty- uczelnie
Godz. wychowawcze |
Klasy czwarte |
Czynniki planowania kariery edukacyjno - zawodowej |
Godziny wychowawcze, dodatkowe zajęcia |
Klasy czwarte |
Tworzenie Indywidualnych Planów Działania |
Zajęcia z koordynatorem, wychowawcy klas |
Klasy czwarte |
Szkolnictwo wyższe - jak wybrać studia? |
Zajęcia z koordynatorem, zajęcia dodatkowe |
Klasy czwarte |
|